"Ustawa o ochronie zwierząt z 1997 r. definiuje to pojęcie w art. 4 pkt 14[1] stwierdza, że przez „uwięzi” rozumie się wszelkie urządzenia mechaniczne krępujące swobodę ruchów zwierzęcia, w zakresie możliwości przemieszczania się ponad ustalony zakres, jak też niektóre urządzenia do kierowania ruchami zwierzęcia w sposób zamierzony przez człowieka. Ustawodawca stosuje pojęcie uwięzi, pod którym rozumiemy pojęcie smyczy" (Natalia Dobrowolska "Status prawny psa w Polsce - poradnik praktyka psiarza", rozdział 7.3 Pies na smyczy czy w kagańcu, Poligraf 2018). O tym już wspominam też w artykule na blogu: pies na uwięzi.
[1] 14) „uwięzi” – rozumie się przez to wszelkie urządzenia mechaniczne krępujące swobodę ruchów zwierzęcia, w zakresie możliwości przemieszczania się ponad ustalony zakres, jak też niektóre urządzenia do kierowania ruchami zwierzęcia w sposób zamierzony przez człowieka;
Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt (Dz.U.2019.122).
Art. 9 ust. 2 u.o.z. pkt 2. Zabrania się trzymania zwierząt domowych na uwięzi w sposób stały dłużej niż 12 godzin w ciągu doby lub powodujący u nich uszkodzenie ciała lub cierpienie oraz niezapewniający możliwości niezbędnego ruchu. Długość uwięzi nie może być krótsza niż 3 m.
Nim w ogóle wybierzemy się z psem w miejsce publiczne, czy u siebie, czy w innym miejscu, w którym akurat przebywamy gościnnie, to sprawdźmy przepisy gminne, w tym Regulamin utrzymania czystości i porządku na terenie danego miasta czy gminy.
Najczęściej wygląda to tak, że w miejscach publicznych z reguły pies powinien być na smyczy. Niektóre regulaminy dopuszczają zwolnienie psa ze smyczy, gdy np. jest oznakowany w sposób umożliwiający identyfikację właściciela lub opiekuna, a także gdy właściciel, opiekun sprawuje kontrolę nad psem, a pies nie jest agresywny.
Ponadto, w większości regulacji jest zapis odnoszący się do psów agresywnych (nie tylko ras uznanych za agresywne, które z rozporządzenia* wszędzie powinny być na smyczy i w kagańcu, ale takich, które są agresywne bez względu na rasę lub jej brak) lub mogących stanowić zagrożenie dla otoczenia, aby były prowadzone na smyczy i w kagańcach oraz pod opieką osób, które zapewnią sprawowanie nad nimi kontroli.
*Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 28 kwietnia 2003 r. w sprawie wykazu ras psów uznawanych za agresywne (Dz.U.2003.77.687), które mówi, że tego typu psy powinny być w miejscu publicznym prowadzone na smyczy i w kagańcu.
Są to: 1) amerykański pit bull terrier; 2) pies z Majorki (Perro de Presa Mallorquin); 3) buldog amerykański; 4) dog argentyński; 5) pies kanaryjski (Perro de Presa Canario); 6) tosa inu; 7) rottweiler; 8) akbash dog; 9) anatolian karabash; 10) moskiewski stróżujący; 11) owczarek kaukaski.
"Wprowadzenie w regulaminie utrzymania czystości i porządku zasady, że w miejscach publicznych na terenie miasta psa wyprowadza się na smyczy lub w kagańcu, a psa rasy agresywnej - na smyczy i w kagańcu, służy osiągnięciu celu wynikającego z art. 4 ust. 2 pkt 6* ustawy z 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach" (Wyrok IV SA/Po 431/18 Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 14 czerwca 2018 r. - Sprzeczność uchwały organu gminy z zasadami techniki prawodawczej. Powtórzenia regulacji ustawowych w unormowaniach aktu prawa miejscowego. Dopuszczalność wprowadzenia w regulaminie utrzymania czystości i porządku zasady, że w miejscach publicznych na terenie miasta psa wyprowadza się na smyczy lub w kagańcu).
Analogicznie Wyrok II OSK 618/14 Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 17 listopada 2015 r. Nakładanie w uchwale rady miasta obowiązków na właścicieli utrzymujących zwierzęta domowe a zgodność tych postanowień z ustawą. LEX nr 1990891 Teza aktualna: "Nakładanie w uchwale rady miasta obowiązków na właścicieli utrzymujących zwierzęta domowe jest zgodne z celem art. 4 ust. 2 pkt 6 u.c.p.g.* Wprowadzenie nakazu wyprowadzania psa na smyczy, czy w kagańcu, a przedstawicieli niektórych ras w kagańcu i na smyczy nie koliduje z regulacją art. 4 ust. 2 pkt 6. W istocie bowiem precyzuje obowiązek utrzymywania zwierzęcia na uwięzi właściwej dla tego gatunku. Tak sprawowana kontrola nad zwierzęciem daje większe prawdopodobieństwo zniwelowania uciążliwości i zagrożenia osób przebywających na terenie przeznaczonym do wspólnego użytku niż kontrola werbalna czy kontrola gestem".
*Ustawa z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz.U.2018.1454) Art. 4. [Regulamin utrzymania czystości i porządku na terenie gminy] ust. 2. Regulamin określa szczegółowe zasady utrzymania czystości i porządku na terenie gminy dotyczące: pkt 6) obowiązków osób utrzymujących zwierzęta domowe, mających na celu ochronę przed zagrożeniem lub uciążliwością dla ludzi oraz przed zanieczyszczeniem terenów przeznaczonych do wspólnego użytku.
"Nie da się tak jednolicie określić dla całego kraju, kiedy można spacerować z psem tylko na smyczy, a kiedy dodatkowo jeszcze w kagańcu. Analizując regulacje, można stwierdzić, że większość regulaminów miast w Polsce wymaga prowadzenia psa na smyczy, a kaganiec należy stosować w szczególnych wypadkach np. w komunikacji miejskiej. Są oczywiście wyjątki np. miejsca wyznaczone do zabawy z psem luzem, czyli bez smyczy" (Natalia Dobrowolska "Status prawny psa w Polsce. Poradnik praktyka psiarza", rozdział 7.3 Pies na smyczy czy w kagańcu, Poligraf 2018).
Kary za niestosowanie regulacji gminnych i przepisów prawa. Ustawa z dnia 20 maja 1971 r. Kodeks wykroczeń (Dz.U.2018.618).
Art. 77. [Niezachowanie ostrożności przy trzymaniu zwierzęcia]
§ 1. Kto nie zachowuje zwykłych lub nakazanych środków ostrożności przy trzymaniu zwierzęcia, podlega karze ograniczenia wolności, grzywny do 1000 złotych albo karze nagany. § 2. Kto dopuszcza się czynu określonego w §1 przy trzymaniu zwierzęcia, które swoim zachowaniem stwarza niebezpieczeństwo dla życia lub zdrowia człowieka,podlega karze ograniczenia wolności, grzywny albo karze nagany.
Art. 145 k.w.: kto zanieczyszcza lub zaśmieca miejsca dostępne dla publiczności, a w szczególności drogę, ulicę, plac, ogród, trawnik lub zieleniec, podlega karze grzywny do 500 złotych albo karze nagany.
Art. 166 k.w.: kto w lesie puszcza luzem psa, poza czynnościami związanymi z polowaniem, podlega karze grzywny albo karze nagany.
Ponadto art. 54 k.w.: kto wykracza przeciwko wydanym z upoważnienia ustawy przepisom porządkowym o zachowaniu się w miejscach publicznych, podlega karze grzywny do 500 złotych albo karze nagany.
Przedstawiamy rysunki i zdjęcia edukacyjne w tej kwestii.
Autor: Natalia Dobrowolska.
Więcej orzecznictwa, komentarzy w tym temacie w książce: Natalia Dobrowolska "Status prawny psa w Polsce. Poradnik praktyka psiarza", Poligraf 2018.
Stan prawny na styczeń 2019 r.
To ogólne przedstawienie tego tematu. Sprawdzajmy regulaminy utrzymania czystości i porządku na terenie danego miasta czy gminy. Zapoznajmy się z regulacjami nie tylko w naszych gminach, ale też miejsc, do których się wybieramy z psem.
Więcej na temat Regulaminów poszczególnych miast na blogu.

Zdjęcie: Wix.com All rights reserved.


Zakazane jest publikowanie treści książki, zdjęć, rysunków, grafiki i artykułów bez zgody autora. Jeśli cytujesz fragment, nie zmieniaj jego treści i zaznacz czyje to dzieło - imię i nazwisko autora i nazwa publikacji czy książki z datą wydania, a jeśli powołujesz się na artykuł to dodatkowo dodaj link do strony.